سرانجام نام هزارپا مفهوم واقعی خود را یافت. این گونه‌ی تازه کشف شده در حقیقت حتی بیش از هزار پا دارد! نام آن «یومیلیپس پرسفون» (Eumillipes persephone) گذاشته شده و از عمق معدنی در استرالیای غربی بیرون آورده شده است. این جانور دارای عدد شگفت‌انگیز ۱۳۰۶ پا در طول بدن ۹٫۶ سانتی‌متری (۳٫۷۸ اینچی) خود است.
این هزارپای تازه کشف شده که جزئیات آن امروز در نشریه‌ی Scientific Reports منتشر شده، نمونه‌ای از درازشدگی است؛ زمانی که حیوانات بیش از ۱۸۰ بخش را تشکیل می‌دهند. یومیلیپس پرسفون ۳۳۰ بخش دارد. با توجه به اینکه این حیوان در عمق زمین زندگی می‌کند، نیاز به چشم ندارد، اما شاخک‌های بلند و منقاری برای غذا خوردن دارد.
«پل مارک» (Paul Marek) حشره‌شناس ویرجینیا تک و نویسنده‌ی اصلی این پژوهش گفت: «این موجود حدود ۶۰ متر زیر زمین و در تاریکی است. تصور این موضوع گیج‌کننده است. ساختارهای حسی در این گونه‌ی خاص توسعه‌ی زیادی یافته‌اند و باید روشی ویژه برای یافتن غذا و دیگر منابع و همچنین یافتن هم‌نوع خود داشته باشد.»
بخس نخست نام این حیوان «یومیلیپس» به معنای هزارپای واقعی است و بخش دوم نام آن «پرسفون» از نام ملکه‌ی جهان مردگان در اساطیر یونان برگرفته شده است.
- چرا نام شخصیت‌های معروف روی جانداران گذاشته می‌شود؟
رکورددار قبلی هزارپا در سال ۲۰۰۶ در کالیفرنیا پیدا شد اما این گونه تنها ۷۵۰ پا داشت. مارک گفت: «نام آن‌ها همیشه به‌نوعی اشتباه بوده است. همه‌ی هزارپاهای قبلی در اصل هزارپای مجازی هستند.»
هزارپاها در طول زندگی خود پاهای جدیدی درمی‌آورند، بنابراین حتی رکورد ۱۳۰۶ پا که هم‌اکنون در اختیار یک یومیلیپس پرسفون ماده است، می‌تواند در آینده جایگزین شود. فعلا یک گونه هزارپا واقعا آستانه‌ی داشتن ۱۰۰۰ پا را رد کرده است و شاید گونه‌های بیشتری هم پیدا شوند.
نمایی میکروسکوپی از زیر بدن و پاهای هزارپای یومیلیپس پرسفون
با این وجود هم‌اکنون یومیلیپس پرسفون بیشترین پا را در میان حیوانات روی سیاره‌ی زمین دارد. هر پای آن کوتاه است و برای کمک به تونل‌سازی حیوان در دل خاک استفاده می‌شود.
این گونه همچنین یک سیستم دفاع شیمیایی دارد. بیش از ۱۰۰ غده در امتداد بدن آن یک سم آلکالوئیدی ترشح می‌کنند که به گفته‌ی مارک احتمالا برای مقابله با شکارچیانی مانند مورچه‌ها، سوسک‌ها و آبدزدک‌ها استفاده می‌شود. هیچ یک از این غدد در قسمت پشتی این هزارپا وجود ندارد، زیرا حیوانات گاهی اوقات با برگرداندن راست‌روده‌ی خود آب می‌خورند. قطعا شما نمی‌خواهید به‌طور تصادفی سمی را که ترشح می‌کنید، بنوشید.
- خانه‌ی شما زیر سلطه‌ی حشرات
این بندپای رشته‌ای در عمق ۶۰ متری زیر زمین در یک سوراخ مته، در یک معدن طلا و قلع استرالیا پیدا شد. پژوهشگران تصمیم گرفتند با پایین بردن یک فنجان پر از بستر برگ و رها کردن آن برای هفته‌ها، حیوان را فریب دهند.
هنگامی که در نهایت آن را بالا آوردند، بستر برگ را زیر یک لامپ قرار دادند و زیر آن یک قیف گذاشتند. گرمای لامپ باعث حرکت بندپایان که هنوز زنده بودند، شد تا دانشمندان امکان بررسی آن‌ها را داشته باشند. مارک پاها را به‌صورت دستی شمارش کرد، با کمی محاسبه برای درنظر گرفتن بخش‌هایی که تعداد پاهای متفاوتی دارند.
چون این نوع هزارپا زیر زمین و در محیط معدن زندگی می‌کند، در خطر است و با توجه به اینکه کمتر از ۱۰ تا از این گونه برای علم شناخته شده‌اند، نمی‌توان گفت که چه تعداد یومیلیپس پرسفون در آنجا وجود دارد.
مارک گفت: «دلیلی که من تحقیق می‌کنم، درک تنوع زیستی سیاره‌ای و جلوگیری از چیزی به نام انقزاض ناشناس است که در آن گونه‌ای بدون اطلاع انسان از آن منقرض می‌شود. امیدوارم بتوانیم درباره‌ی این‌ها بیشتر بیاموزیم و زیستگاه آن‌ها را حفظ کنیم.»
در نهایت هرچند گونه‌ی تازه کشف شده پاهای زیادی برای ایستادن دارد اما در نهایت، بقای آن ممکن است به اقدامات بشر بستگی داشته باشد.
عکس کاور: هزارپای تازه کشف شده با نام یومیلیپس پرسفون
Credit: Marek et al., Scientific Reports
دیدگاه خود را بنویسید